Poemo pri Helgi, faliginto de Hunding (Helgakviða Hundingsbana) | Poetika retejo
Poetika retejo

Innskráning ritstjóra

Grupoj

Ĉio  (316)
Ĉina  (1)
Ampoemoj  (8)
Angla  (1)
Ĉina  (2)
Edda poemoj  (6)
Finna  (3)
Franca  (11)
germana  (14)
Greka  (1)
Hispana  (6)
Hungara  (6)
Islanda  (182)
Itala  (1)
Kroata  (5)
Latina  (4)
Norvega  (5)
Pola  (6)
Proza poemo  (1)
Psalmoj  (1)
Rusa  (7)
Skota  (1)

Poemo pri Helgi, faliginto de Hunding (Helgakviða Hundingsbana)

Unua verso:En tempo prafora / kiam agloj kriis
Tradukanto:Baldur Ragnarsson
paĝo(j)111–124
Proks. dato:≈ 900–1100
Grupoj:Islanda , Edda poemoj

Klarigoj

Poemo pri Helgi, faliginto de Hunding estas unu el du poemoj pri Helgi, filo de Sigmund Volsung kaj Borghild, duonfrato de Sigurd, mortiginto de la drako Fafnir. Nornoj antaŭdiras lian vivon. Nur 15-jara li faligas reĝon Hunding kaj liajn filojn antaŭ ol la valkirio Sigrun alvenas kaj diras al li ke ŝia patro donis ŝin al reĝo Hodbrodd, filo de Granmar, kontraŭ ŝia volo. Helgi prenas sur sin batali kontraŭ Hodbrodd kaj veliras kun sia armeo al la batalo. Survoje Sinfjotli, lia duonfrato, havas krudan vortkonflikton kun Gudmund, filo de Granmar, ĝis Helgi intervenas   MEIRA ↲
1.
En tempo prafora
kiam agloj kriis
kaj akvoj sanktaj
de Ĉielmontoj falis,
tiam Helgi
la bravspiritan
Borghild naskis
en Helobosko.
2.
Nokto vualis
nornoj venis,
kiuj destinon
de princo kreis,
famon decidis
plejan ĉe reĝoj,
bravecon superan
inter batalistoj.
3.
Fadenojn fatajn
forte ili ŝpinis
dum turoj tremis
en Helobosko,
ili disvolvis
dratojn el oro
kaj ilin fiksis
sub firmamento.
4.
Oriente, okcidente
ili finojn fiksis,
tie sian regnon
la reĝo havu,
ĉe nordo fratino
de Neri* lokis
unu dratfinon
por daŭra teno.
5.
Pro tio Sigmund
grave missentis,
ke al la patrino
naskinta filon
korvo al korvo
grakis altarbe
manĝo-manka:
„Ion mi scias.
6.
Staras en kiraso
filo de Sigmund,
aĝa diurnon,
estas mateno,
akras okuloj
kiel indas al reĝo,
amiko de lupo,
gajon ni tenu!“
7.
Reĝo li ŝajnis
vera al homoj
kiu tiel frue
egalis plenaĝajn,
venis el batalo
Sigmund, la patro,
portis al la juna
sceptron oritan.
8.
Nomon al li donis
kaj Ringo-Bienon,
Suno-Montojn
kaj Neĝo-Montojn,
Altan Teron
kaj Ĉielkampon,
glavon garnitan
al frato de Sinfjotli*.
9.
Elkreskis tiam
sub amika ŝirmo
knabo brilanta
devene nobla,
oron disdonis
al korteganoj,
trezorojn ne ŝparis
sange markitajn.
10.
Ne longe pasis
ĝis reĝo juna,
dekkvinjara,
batalon faris,
kiam li fortan
Hunding faligis,
kiu regnon
jam longe regis.
11.
Postulis poste
filoj de Hunding
oron kaj ringojn
de la filo de Sigmund,
ĉar ili suferis
grandan perdon,
morton de patro
kaj prirabaĵojn.
12.
Kompensojn rifuzis
juna reĝo,
al parencoj de Hunding
neniom pagis,
anoncis kontraŭe
novan atakon
de grizaj lancoj
kaj koleron de Odino.
13.
Iris ĉefuloj
al glava renkonto,
okazigota
ĉe Flamo-Montoj,
rompiĝis milite
la paco de Frodi*,
vulpoj kuradis
avidaj je manĝo.
14.
Sidiĝis Helgi
jam faliginta
Alf kaj Eyjolf
sub Agloroko,
Hjorvard kaj Havard,
filojn de Hunding,
detruis li la genton
tutan de l’ reĝo.
15.
Ekhelis lumo
super Flamo-Montoj,
el kiu venis
ekbriloj blindigaj,
alrajdis valkirioj
brilaj sub kaskoj.
iliaj kirasoj
sango-kovritaj,
disĵetis flamojn
iliaj lancoj.
16.
Demandis prete
el hejmo de lupoj*
reĝo al virinoj
el sudo venintaj,
ĉu ili hejmen
kun batalistoj
venus samnokte,
bruis batalo.
17.
Parolis sur ĉevalo
filino de Hogni*,
- malkreskis bruo -
diris al reĝo:
„Por ni atendas
aliaj taskoj
ol tiu kun Helgi
bieron trinki.
18.
Promesis mia patro
filinon doni
al la kruela
filo de Granmar,
sed tion mi kredas,
ke la fama Hodbrodd
kuraĝon ne havas
pli ol katido.
19.
Alvenos reĝo
post kelkaj noktoj
krom se vi, Helgi,
lin defios al batalo
kaj min forkaptos
el ties manoj.“
Helgi diris:
20.
„Ne havu timon
pro Isung-mortiginto*,
ekbruos batalo,
se mi vivon tenos.“
21.
Reĝo de tie
sendis heroldojn
trans maron kaj teron
armeon por kolekti,
proponis abundon
da oro pura
al batalontoj
kaj iliaj filoj.
22.
„Petu, ke al ŝipoj
ili rapide iru
kaj pretu ekveli
al Kling-Insulo.“
Atendis tie reĝo
ĝis alvenis tien
homoj multegaj
el Hedin-Insulo.
23.
Kaj de ligfostoj
ekde Pru-Promontoro
ekvelis liaj ŝipoj
ore ornamitaj;
demandis Helgi
pri tio al Hjorleif*:
„Ĉu vi esploris
pri viroj bravaj?“
24.
La juna reĝo*
respondis al la alia,
ke kalkuli ne eblas
el Gruo-Terlango
longkapajn ŝipojn
de marvojaĝantoj,
kiuj el ekstere
eniras Markolon.
25.
„Dekdu centoj
da viroj lojalaj,
en Altkampoj tamen
duone pli multaj
la batalistoj de la reĝo.
Batalon mi atendas.“
26.
Ordonis ĉefo
pru-tendojn malmunti,
vekis batalistojn
ke ili pretiĝu,
tagiĝon ili vidis
kaj velojn hisis
vastajn al mastoj
en Varin-Fjordo.
27.
Remiloj frapis
kaj feroj skrapis,
ŝildo ĉe ŝildo,
remis vikingoj;
fluge sub fortaj
ŝipoj impetis,
ŝiparo de reĝoj
fore de bordoj.
28.
Kiam sin renkontis
fratino de Kolga*
kaj la kiloj longaj
de la ŝipoj rapidaj,
aŭdiĝis kvazaŭ ondoj
sur rokoj rompiĝas.
29.
Ordonis Helgi
plialtigi velojn,
ne timis ŝipanoj
ondegojn renkonti,
kiam teruraj
filinoj de Ægir*
maroĉevalojn*
minacis renversi.
30.
Sed Sigrun de supre,
batalo-brava,
ilin protektis
kaj iliajn ŝipojn,
sin elturnis
el la manoj de Ran*
ŝipoj de la reĝo
el Monto-Bosko.
31.
Kuŝis vespere
en Una-markolo
ŝipoj grandiozaj
flosantaj sur maro,
sed tiuj mem
de Svarinshaug
kun mensoj malicaj
armeon esploris.
32.
Demandis Gudmund
nobele devena:
„Kiu la reĝo,
gvidanta armeon
minace danĝeran
al nia bordo?“
33.
Parolis Sinfjotli
ĵetinta sur jardon
ruĝan ŝildon
per oro garnitan,
mar-batalisto,
kiu sciis respondi
kaj kun regoj
vortojn interŝanĝi:
34.
„Diru vespere,
kiam viajn porkojn
kaj hundinojn viajn
vi iros por nutri,
ke eloriente
Ylfingoj* venis,
fervoraj por batalo,
el Monto-Bosko.
35.
Hodbrodd tie trovos
malfuĝeman
reĝon Helgi
meze de ŝiparo,
kiu multfoje
aglojn satigis,
dum vi ĉe muelŝtonoj
sklavinojn kisis.“
Gudmund* diris:
36.
„Malmulte vi memoras
rakontojn de iamo,
dirante mensogojn
pri honestaj homoj,
vi, kiu manĝis
krudaĵojn kun lupoj
kaj viajn fratojn
malinde mortigis,
vundojn suĉis
per malvarma buŝo,
kaj en roktruojn rampis,
ĉie malŝatata.“
Sinfjotli diris:
37.
„Vi estis sorĉistino
en Varin-insulo,
virino trompema,
kalmumniojn fabrikis;
vi diris, ke neniun
volus havi
viron kirasitan
krom Sinfjotli.
38.
Vi estis monstraĵo
feroca, malnatura,
plej abomena
el valkirioj de Odino,
devus einherjar*
ĉiuj batali,
virino sinama,
pro viaj favoroj.
39.
Sur Saga-terlango
naŭ ni generis
lupojn, kies patro
sola mi estis.“
Gudmund diris:
40.
„Neniel vi patris
lupojn ferocajn,
pli aĝa ol ĉiuj,
laŭ mia memoro,
post kiam vin kastris
antaŭ Monto-Bosko
trolinoj gajaj
sur Tor-terlango.
41.
Vicfilo de Siggeir,
vi kaŝis vin hejme,
kun lupoj ululantaj
vi kompanis arbare;
hontaj aferoj
al vi okazis,
kiam vi disŝiris
la bruston de via frato,
kaj vin famigis
per faroj abomenaj.“
Sinfjotli diris:
42.
„Por Grani vi ĉevalinis
sur Helokampo,
kun buŝpeco ora
vi pretis por galopo,
vin anhelantan
mi surrajdis multvoje,
malgrasan sub selo
vin kurigis trans rokojn.“
ŝm]Gudmund diris:
43.
„Sen bonaj moroj
vi estis, kiam juna
vi melkis la kaprinojn
de la trolo Gullnir,
kaj kiam alifoje
vi rolis kiel filino
de la trolino Imd,
vestita per ĉifonoj.
Ĉu daŭrigi vi deziras?“
ŭm]Sinfjotli diris:
44.
„Multe mi preferus
ĉe Lupo-Roko
satigi korvojn
per via kadavro
ol viajn hundinojn
ŝtopi per aĉaĵoj,
aŭ virporkojn nutri.
Kaptu vin dioj koleraj.“
Helgi diris:
45.
„Pli indus por vi du,
ke vi, Sinfjotli,
batalon farus
kaj aglojn gajigus
ol per senutilaj
vortoj kvereli,
kvankam disputoj
tion instigus.
46.
Neniel mi respektas
la filojn de Granmar,
tamen tiuj reĝoj
ja sukcesojn havis,
ili tion pruvis
en la regno de Moin,
ke ili kuraĝas
glavojn svingi.“
47.
Gudmund kurigis
kun siaj homoj
viglajn ĉevalojn
por trovi Hodbrodd
tra valoj rositaj
kaj sombraj deklivoj,
tremis grundoj
sub hufaj batoj.
48.
Reĝon renkontis
ĉe kampa barilo,
raportis fortvoĉe
pri alveno de Helgi.
Staris Hodbrodd,
kasko sur kapo,
alrajdon konstatis
de sia frato:
„Kial Nibelungoj*
de mienoj koleraj?“
Gudmund diris:
49.
„Alvenis al bordo
ŝipoj rapidiraj,
cervoj de mastoj*
kun jardoj longaj,
kun multaj ŝildoj
kaj remiloj glataj,
altrangaj reĝhomoj,
gajaj Ylfingoj.
50.
Dekkvin kompanioj
iris sur bordon,
ekstere en Sogn
sepmil homoj;
kuŝas en haveno
antaŭ Monto-Bosko
ondbestoj* blunigraj
garnitaj per oro;
tie plej abundas
ilia nombro,
ne longe prokrastos
Helgi agojn de glavoj.“
ŭm]Hodbrodd diris:
51.
„Galopu al batalo
ĉevaloj briditaj,
Ŝpuro-Lupo
al Sparin-Altoj,
Melnir kaj Mylnir
al Nigra Arbaro;
postrestu neniu
lerta je glavoj.
52.
Kunvoku Hogni
kaj filojn de Hring,
Atli kaj Yngvi,
Alf la Oldan,
ili fervoras
al militaj faroj,
reziston fortan
ni donu al Volsungoj.“
53.
Similis ŝtormon
kiam kuntrafiĝis
palaj lancpintoj
ĉe Lupo-Roko;
ĉiam Helgi,
faliginto de Hunding,
frontis en armeo,
kiam bravaj batalis,
fervora kun armiloj,
malema al fuĝo,
havis tiu reĝo
koron malmolan.
54.
Venis el supre
inoj kaskoportaj,
– kreskis armilbruo, –
ili reĝon protektis.
Diris Sigrun
– flugis valkirioj,
voris lupoj
korpojn falintajn –:
55.
„Nevundita
vi homojn regu,
reĝo devena
al la gento de Yngvi,
kiam vi faligis
reĝon malfuĝeman,
Hodbrodd, kiu kaŭzis
morton de Isung.
56.
Al vi, reĝo mia,
konvenas ambaŭ,
ruĝaj orringoj
kaj virino potenca.
Vi, bravegulo,
ambaŭ ĝuos,
filinon de Hogni
kaj Ringo-Regnon,
venkon kaj landojn
post fino de batalo.“


Athugagreinar

4.6 fratino de Neri: unu el la nornoj.
8.8 Sinfjotli: filo de Sigmund kaj Hjordis, duonfrato de Helgi kaj Sigurd.
13.6 la paco de Frodi: longdaŭra paco nomita laŭ la dana reĝo Frodi.
16.2 hejmo de lupoj: arbaro.
17.2 filino de Hogni: Sigrun.
20.2 Isung-mortiginto: Hodbrodd.
23.6 Hjorleif: subkomandanto en la armeo de Helgi.
24.1 la juna reĝo: Hjorleif.
28.2 fratino de Kolga: ondo. Kolga estas unu el la filinoj de Ægir [ajir], la mardio.
29.6 filinoj de Ægir: la ondoj.
29.7 marĉevaloj: ŝipoj.
30.6 Ran: edzino de Ægir.
34.6 Ylfingoj: Volsungoj.
36.
Gudmund: en Sagao de la Volsungoj lia frato Granmar havas tiun rolon vorte batali kun Sinfjotli sed ĉi tie Gudmund mem vortbatalas kun li.
38.5 einherjar, militistoj de Odino en Valhalo.
48.9 Nibelungoj: reĝa familio al kiu apartenis Gudrun, filino de Gjuki, kaj ŝiaj fratoj.
49.3 cervoj de mastoj: ŝipoj.
50.7 ondbestoj: ŝipoj.
55.8 Isung: (vidu 20.2) pri tiu Isung nenio estas sciata.